Πολύ σημαντικό είναι τα άτομα που κάνουν νηστεία για περισσότερο από μία εβδομάδα να συμβουλεύονται τον γιατρό τους, καθώς η νηστίσιμη διατροφή δεν μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού για σίδηρο, ασβέστιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Για το λόγο αυτό, οι έγκυοι, οι έφηβοι, τα παιδιά, τα άτομα τρίτης ηλικίας, καθώς επίσης και όσοι ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή, όπως για παράδειγμα αντιβίωση, καλό είναι να αποφεύγουν την πολυήμερη νηστεία και να ενημερώνουν τον γιατρό τους πριν ξεκινήσουν, έτσι ώστε να γνωρίζουν ποιες ομάδες τροφών δεν πρέπει επ’ ουδενί να στερηθούν. 

 

Σε περίπτωση που παρατηρηθούν συμπτώματα αδυναμίας, έντονης κόπωσης, λιποθυμικές τάσεις και διαταραχές της πίεσης, η νηστεία θα πρέπει να διακόπτεται άμεσα. Εξίσου σημαντικό είναι η επιστροφή στις φυσιολογικές διατροφικές συνήθειες να γίνει ομαλά σε διάστημα περίπου τεσσάρων ημερών, ώστε ο οργανισμός να προλάβει να συνηθίσει την αλλαγή.

 

>> ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Ωστόσο, οι περισσότεροι Έλληνες νηστεύουν 10-15 μέρες τον χρόνο, σύμφωνα με τις μελέτες (την Μεγάλη Εβδομάδα και 2-3 μέρες για να κοινωνήσουν) – και παρουσιάζουν αύξηση της χοληστερόλης τους, διότι μετά το τέλος της νηστείας το παρακάνουν με το φαγητό. 

Η μακροχρόνια νηστεία έχει και μειονεκτήματα: επειδή πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, στη διάρκειά της ελαττώνονται τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, τα οποία πρέπει να αναπληρώνονται με αυξημένη κατανάλωση γάλακτος, γιαουρτιού κ.τ.λ. στα μεσοδιαστήματα των νηστειών. 

Επιπλέον, εάν δεν ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα, μπορεί να υπάρξει και ανεπάρκεια πρωτεϊνών. 

Όπως εξηγούν οι κλινικοί διαιτολόγοι-διατροφολόγοι κ.κ. Χαράλαμπος. Ι Γεωργακάκης, πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων και Ιωάννης Χρύσου, ταμίας του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων, η νηστεία δεν είναι δίαιτα ή μέσον για την απώλεια βάρους, αλλά μία διατροφή που μοιάζει αρκετά με την μεσογειακή διατροφή – έναν από τους υγιεινότερους τύπους διατροφής παγκοσμίως. 

Ωστόσο, ακριβώς επειδή επιτάσσει μακροχρόνια αποχή από τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας, δεν πρέπει να ακολουθείται από ομάδες του πληθυσμού που έχουν αυξημένες ανάγκες σε ασβέστιο και πρωτεΐνες. 

 

Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για γερά οστά, ενώ οι πρωτεΐνες είναι υπεύθυνες για την ομαλή ανάπτυξη και την διατήρηση του μυϊκού ιστού. Γι’ αυτό, μακροχρόνια νηστεία καλό είναι να μην κάνουν τα παιδιά και οι έφηβοι, ούτε οι έγκυοι, ενώ και όταν νηστεύουν πρέπει να τρώνε τα κατάλληλα φυτικής προέλευσης τρόφιμα που αναπληρώνουν έως ένα βαθμό τις ανάγκες του οργανισμού σε πρωτεΐνες και σε ασβέστιο. 

Καλές πηγές ασβεστίου κατά την περίοδο της νηστείας είναι οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, ο χαλβάς, το σουσάμι, το γάλα σόγιας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. 

 

Καλές πηγές πρωτεϊνών είναι ο αρακάς, οι φακές και τα όσπρια γενικώς, αλλά και το σουσάμι και τα προϊόντα του, ο χαλβάς και το ταχίνι.

 

Καλές πηγές σιδήρου είναι φυτικές τροφές όπως τα όσπρια (κυρίως φακές, φασόλια μαυρομάτικα), οι ξηροί καρποί, τα εμπλουτισμένα δημητριακά, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. σπανάκι), τα αποξηραμένα φρούτα και τα θαλασσινά. 
Κρίνεται ακόμη σκόπιμη η πρόσληψη βιταμίνης C (καταναλώνοντας χυμό λεμονιού ή εσπεριδοειδών) μαζί με τα παραπάνω τρόφιμα, καθώς μεγιστοποιεί την απορρόφηση του μη-αιμικού σιδήρου (σίδηρος που περιέχεται στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα)

 

>> ΕΙΔΗ ΝΗΣΤΕΙΑΣ:

Αυστηρή νηστεία

Τι περιλαμβάνει: οι δύο πρώτες ημέρες αποκαλούνται «ημέρες προσαρμογής», κατά τις οποίες οι πιστοί καταναλώνουν μόνο το 30% της ποσότητας φαγητού που συνήθιζαν να τρώνε. Μετά το τέλος αυτού του διαστήματος αρχίζουν να τρέφονται αποκλειστικά με υγρά.Τι προκαλεί: όποιος σταματήσει να καταναλώνει φαγητό και συντηρείται μονάχα με τσάι ή νερό μπορεί να χάσει 5-10 κιλά μέσα σε δύο εβδομάδες.Τι πρέπει να προσέξετε: ο οργανισμός χρειάζεται ένα συγκεκριμένο αριθμό θερμίδων για να συντηρηθεί, γι’ αυτό οι γιατροί χαρακτηρίζουν την αυστηρή νηστεία εξαιρετικά επικίνδυνη και συνιστούν να αποφεύγεται.

 

Ηπια νηστεία

Τι περιλαμβάνει: είναι μια πιο soft εκδοχή της αυστηρής νηστείας, αφού εκτός από 3 λίτρα υγρά την ημέρα επιτρέπει και την κατανάλωση παξιμαδιών και ζωμού λαχανικών.Τι προκαλεί: επειδή ο οργανισμός δεν προσλαμβάνει σάκχαρα, πρωτεΐνες και λιπαρά μέσω της τροφής, παίρνει τα συστατικά που χρειάζεται από τα αποθέματα που έχει. Κατά συνέπεια, ο ρυθμός μεταβολισμού επιβραδύνεται και η αρτηριακή πίεση πέφτει.Τι πρέπει να προσέξετε: τα άτομα που ακολουθούν την ήπια μορφή νηστείας θα πρέπει να βρίσκονται υπό ιατρική παρακολούθηση.

 

Νηστεία από το κρέας

Τι περιλαμβάνει: οι πιστοί καταναλώνουν τα πάντα εκτός από κρέας και οποιαδήποτε τροφή ζωικής προέλευσης.Τι προκαλεί: τα επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων μειώνονται, η καρδιά λειτουργεί καλύτερα και ο ρυθμός μεταβολισμού αυξάνεται. Επιπλέον επιτυγχάνεται απώλεια βάρους της τάξης του ενός κιλού την εβδομάδα.Τι πρέπει να προσέξετε: όποιος δεν τρώει κρέας στερείται σημαντικών θρεπτικών συστατικών, όπως ο σίδηρος και οι βιταμίνες Β1 και Β2, γι’ αυτό και θα πρέπει να εντάξει στη διατροφή του πατάτες, ψωμί ολικής άλεσης και δημητριακά.

 

Νηστεία από τα γλυκά

Τι περιλαμβάνει: επιτρέπεται η κατανάλωση όλων των τροφών, εκτός σοκολάτας και γλυκών σνακ.Τι προκαλεί: απώλεια βάρους, βελτίωση της υγείας των δοντιών και των ούλων και ήπιες διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα.Τι πρέπει να προσέξετε: αντιμετωπίστε την έντονη επιθυμία σας για γλυκό καταναλώνοντας μάνγκο ή ανανά.

 

Νηστεία από το αλκοόλ

Τι περιλαμβάνει: επιτρέπεται η κατανάλωση φαγητού, αλλά απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.Τι προκαλεί: συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του ήπατος και βελτιώνει την ποιότητα του βραδινού ύπνου.Τι πρέπει να προσέξετε: καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες νερού και αποφεύγετε τις τροφές που είναι πλούσιες σε λιπαρά για να στηρίξετε τη διαδικασία αναζωογόνησης του ήπατος.

 

 

Πεινάσατε; Πάμε να μαγ(ειρ)έψουμε, λοιπόν!